Er is nu in totaal 15 miljoen euro (!) aan donaties binnengehaald via voordekunst. Hier zijn we natuurlijk trots op, maar tegelijkertijd zijn de cijfers verre van het belangrijkste. Waar we nog veel trotser op zijn is wat we in zeven jaar voor projecten gerealiseerd hebben zien worden. Daarom spraken we met een aantal projectmakers uit de Wild West-jaren van de site. Hoe hebben deze pioniers het crowdfunden ervaren? En hoe gaat het nu met ze?
Circus Treurdier is een Amsterdams muziektheatergezelschap met televisieambities. Om de wereld kennis te laten maken met hun Theo & Thea meets David Lynch-stijl startten ze in 2013 een crowdfundingcampagne voor een online pilot. Inmiddels is TreurTeeVee een (zeer goed ontvangen) televisieprogramma op de publieke omroep, en worden er al plannen voor een tweede seizoen gemaakt. Wij spraken met marketeer Henriëtte Olland over de crowdfundingcampagne en hoe het Circus Treurdier is vergaan.
“Los van dat we sowieso geld nodig hadden om iets te kunnen maken was het crowdfunden ook een soort draagvlaktest”, vertelt Henriëtte. “We hadden al langer ambities om vanuit het muziektheatergezelschap een televisieprogramma te maken, en we dachten: als mensen echt in ons geloven en willen dat het er komt, dan willen ze wel geld geven. Het is heel bemoedigend als iets door heel veel mensen gedragen wordt.”
Ingewikkelde tegenprestaties
Er was al een voorstudie voor TreurTeeVee gemaakt, om te kijken of het idee om een tv-programma te maken überhaupt werkte. De VPRO, en producente Layla Meijman (later van Pupkin) waren enthousiast, en de VPRO bood het gezelschap een klein beetje geld om een pilot op poten te gaan zetten. Om de materiaal- en studiokosten te dekken besloot de organisatie van Circus Treurdier om een crowdfundingcampagne te starten.
Uit de trailer voor Iedereen te Koop op voordekunst.
Het uitvoeren van de campagne bleek nog een hele klus, al kende Circus Treurdier het klappen van de zweep al na hun eerdere voordekunstcampagne (Iedereen te Koop) in 2011. “We hadden best ingewikkelde tegenprestaties bedacht - gepersonaliseerde gedichten, de mogelijkheid om te figureren - en dat was nog een hele organisatie om rond te krijgen. Je moet er best veel tijd in investeren. De campagne bleek echter wel een enorme boost voor het groepsgevoel: kom op jongens, we gaan het fixen!”
Leuk om te geven
“Het verbaasde me hoeveel mensen er niks voor terug hoeven als ze doneren.”, vertelt Henriëtte. Het is heel goed dat die optie erbij staat, want zo laat je mensen zien dat je ook iets kan geven zonder daar iets voor terug te hoeven. Je bedenkt je: wil ik er nou echt iets voor terug? Nee, ik gun het die makers gewoon. Dat stimuleert een mooie gedachte bij mensen: het is ook heel leuk om gewoon te geven.”
"Crowdfunding speelde ons in de kijker bij fondsen."
De campagne leverde veel meer op dan alleen het geld om de pilot te maken. Circus Treurdier werkt al met Traandeelhouders: mensen die voor vijf of tien euro in de maand het gezelschap steunen. Daarvan doneerde ook een groot deel aan de campagne. “Deze actie, en het feit dat we met Traandeelhouders werken, heeft ons in de kijker gespeeld als gezelschap dat eigen manieren van geld verdienen heeft. Dit was niet eens onze bedoeling. Maar daardoor vielen we op. Crowdfunding was nog vrij nieuw, en dat gaf ons een bepaald imago bij fondsen, die het belangrijk vinden dat je je eigen geld verdient.”
Uit de trailer voor TreurTeeVee op voordekunst.
Al ziet Henriëtte daar ook de nadelen van in. “Cultureel ondernemerschap klinkt leuk, maar een kunstenaar pur sang die niets heeft met cijfers, administratie en marketing, krijgt daardoor geen kans. Bij voordekunst wordt het deze mensen wel makkelijker gemaakt - daar hoef je geen financiële whizzkid voor te zijn. En jullie platform is steeds beter geworden. Toen wij in 2013 onze campagne hadden moest je nog voor elke update aan je pagina naar jullie kantoor bellen! Leuk om te zien hoe voordekunst zich ontwikkelt.”
Iets totaal nieuws
In 2014 zond de VPRO de pilotafleveringen uit op 3Lab, een platform voor jonge makers. Dit leverde zo veel positieve reacties op van de pers en kijkers dat de omroep over de streep werd getrokken om TreurTeeVee nu écht te programmeren. De vier afleveringen die werden ontwikkeld met Pupkin en de VPRO waren begin 2017 te zien op NPO3, en er komt waarschijnlijk een tweede seizoen.
Over de vraag of ze ooit weer zouden gaan crowdfunden met Circus Treurdier heeft Henriëtte twijfels. “Als we nu iets totaal nieuws willen uitproberen - ja, dan zouden we het zeker wel weer overwegen. Maar niet voor TreurTeeVee. In dat opzicht vind ik dat je daar best strikt over mag zijn. Er wordt soms door investeerders namelijk veel te makkelijk over gedaan: ‘Nou, dan ga je toch de rest van het bedrag crowdfunden?’ Dat is niet de bedoeling, vind ik. Crowdfunding is bedoeld om iets totaal nieuws de mogelijkheid te geven om te ontstaan.”
Je kunt alle afleveringen van TreurTeeVee terugkijken via de NPO. Traandeelhouder of Melancholist (vrijwilliger) worden? Hier vind je alle opties en voordelen!
