Met deze film wil ik parentificatie zichtbaar maken door middel van familieopstellingen.

Hoi! Ik ben Vincent Sparreboom en ik studeer dit jaar af aan de HKU met de documentaire At the feet of my mother. Ik vertel je hier graag meer over mijn afstudeerproject.

* We hebben ons 1e doel gehaald, maar we zijn er nog niet... Om de film professioneel af te werken hebben we meer geld nodig. Daarom hebben we een hoger doel gesteld van 10.000 euro. Elke donatie brengt ons weer een stapje dichterbij dit doel, en daarmee het kunnen maken van deze film. Help jij mee? *

Kinderen zijn van nature loyaal aan hun ouders. Ze hebben immers hun leven aan hen te danken. Maar wat als ouders hun rol als ouder niet (volledig) kunnen vervullen? Het kind voelt de tekorten van de ouder vaak haarfijn aan, en gaat dan voor de ouder zorgen. Zo ontstaat een omgekeerde ouder-kind relatie. Dit wordt ook wel parentificatie genoemd.

In mijn vorige film Mama Mania onderzocht ik de relatie tot mijn eigen moeder, die een bipolaire stoornis heeft. De film laat zien hoe mijn moeder tijdens een manische episode verwikkeld raakt in een dating scam, en hoe ik haar voor dit gevaar probeer te behoeden. Parentificatie was hierin een onderliggend thema. Nu ik mijn eigen verhaal gedeeld heb, wil ik in deze nieuwe film parentificatie verder onderzoeken door een verhaal te vertellen over andere mensen met een vergelijkbare familie-achtergrond.

Parentificatie kan ontstaan in allerlei situaties; bijvoorbeeld als een van de ouders verslaafd is, of een psychische stoornis heeft (KOPP/KOV). Soms is er sprake van letterlijke zorg van het kind voor de ouder, soms zorgt een kind alleen op emotioneel vlak voor de ouder. Vaak komen beide tegelijk voor. Maar altijd is er een aanpassing van het kind naar de behoeften van de ouder.

De zorgrelatie die geparentificeerde kinderen ontwikkelen in hun jeugd beïnvloed alle relaties die ze in hun volwassen leven aangaan. Door de hypergevoelige "voelsprieten" die ze hebben ontwikkeld zijn ze constant afgestemd op de emoties van de ander, en vinden het vaak moeilijk om voor zichzelf op te komen en hun eigen wensen en verlangens te formuleren.

‘’In Nederland zorgen zo’n 577.000 kinderen op een of andere manier voor hun ouder’’ – Trimbos Instituut

In de film volg je het verloop van drie familieopstellingen. Hierin worden de familieverhoudingen onderzocht van drie volwassenen met een parentificatie-achtergrond. Door de liefdevolle, geduldige observatie van de emoties op de gezichten van de deelnemers, ga je voelen hoe het is om als geparentificeerd kind in de wereld te staan.

Een familieopstelling is de perfecte arena om parentificatie te onderzoeken, omdat het een familiesysteem - een abstract geheel aan relaties en verborgen conflicten - zichtbaar maakt.

Wat is een familieopstelling?

In een familieopstelling worden n.a.v. een persoonlijke vraag iemands familieverhoudingen opgesteld. Een vraag kan bijvoorbeeld zijn:

"In mijn professionele en intieme relaties neem ik altijd alle verantwoordelijkheid op me. Hierdoor raak ik overbelast en vermijd ik contact. Hoe kan ik in contact blijven met anderen zonder constant alle verantwoordelijkheid op me te nemen?”

Degene die de vraag inbrengt, wordt de vraagsteller genoemd. De vraagsteller wijst enkele representanten aan voor de verschillende familieleden in zijn vraagstuk. Representanten zijn willekeurige mensen (doorgaans geen bekenden van de vraagsteller) die meedoen aan een familieopstelling om een bepaalde positie in het familiesysteem te vertegenwoordigen. Bijvoorbeeld: de vader, de moeder, dochter, neef, opa, oma, etc. Zij worden door de vraagsteller op een plek in de ruimte geplaatst die intuïtief past bij de echte familieverhoudingen. De familiedynamiek wordt zo visueel gemaakt voor de vraagsteller, en invoelbaar voor de representanten. Met de emotionele gewaarwordingen in de opstelling gaan de representanten vervolgens, onder begeleiding van de therapeut, aan de slag. De opstelling heeft als doel beweging te krijgen in de vastgelopen verhoudingen van het familiesysteem. De vraagsteller aanschouwt dit alles, en ondergaat vaak een transformerende emotionele ervaring.

Bij mensen met een parentificatie-achtergrond zie je bijvoorbeeld vaak dat het kind achter de ouder staat: een plek waar het kind de ouder 'in de gaten kan houden'. De opstelling heeft dan tot doel om ouder en kind weer op hun eigen plek te krijgen in de natuurlijke hiërarchie. Een universele wet die binnen opstellingen gevolgd wordt is dat de ouder groot is, en het kind klein. De ouder geeft, en het kind neemt. Als ouder en kind leren om beter in hun eigen rol te blijven, biedt dit hoop op heling van deze vaak verstoorde relaties.

Belangrijk om hierbij te benadrukken is dat het niet gaat om een schuldvraag. Ouders doen er (in de meeste gevallen) alles aan om hun kind te geven wat het nodig heeft. Toch lukt dit niet altijd. Binnen een familieopstelling kun je zien hoe deze tragiek werkt: ondanks de beste bedoelingen reageren ouder en kind op elkaar op een manier die de onderlinge verhoudingen verstoort. Vaak wordt deze verstoorde (omgekeerde) relatie ook nog eens van generatie op generatie overdragen. Het is de kunst om als geparentificeerd kind weer in je eigen rol te komen, de rol van het kind. Een familieopstelling kan hier een krachtige aanzet toe zijn.

Voor deze film werken we samen met ervaren coach en familieopsteller Joost Sliphorst.

Meet the crew!

Draag je ook bij?

Met jouw bijdrage kunnen we de documentaire maken die parentificatie op de maatschappelijke agenda zet. Wat je achtergrond ook is, iedereen heeft er baat bij om eens stil te staan bij zijn familiesysteem. Deze film kan zo'n moment van reflectie bieden.

Iedere bijdrage is er een waarmee wij weer een stapje verder in de buurt komen van het bekostigen van de locatie, geluid, muziek, montage en apparatuur. En daarmee met het realiseren van deze film.

Dankzij jouw hulp kunnen we bovendien laten zien hoe een familieopstelling werkt, en laten voelen hoe het is om er een mee te maken.

Ben je enthousiast geworden over deze documentaire en wil je meer doen dan alleen doneren? Help dan vooral om meer mensen te bereiken door deze crowdfundingpagina te delen op facebook, instagram, linkedin, twitter, je familie, vrienden, sportclub, etc!

Alvast heel erg bedankt voor je steun!

Deze partners gaven al hun steun

Voor de laatste updates check onze instagram en facebook